ثبت اختراع بین المللی

 ثبت اختراع بین المللی

 
حق اختراع یک حق سرزمینی و قلمرویی است؛ به این معنا که اختراع مورد نظر فقط در منطقه یا کشوری مورد حمایت قرار می گیرد که حمایت از آن در آن متطقه یا کشور تحصیل شده باشد. به عبارت دیگر، اگر مخترع یا متقاضی، اختراع خود را در کشوری به ثبت نرساند اختراع در آن کشور قابل حمایت نیست و اشخاص به راحتی می توانند حقوق انحصاری ناشی از اختراع او را نقض کنند و متقاضی حق هیچگونه اعتراضی را ندارد. بنابراین تنها با ثبت اختراع در کشورهای مورد نظر و برخوردار شدن از حقوق انحصاری در آن کشورها، مخترع این توان را کسب خواهد کرد که اجازه بهره برداری از اختراع ثبت شده را به شرکت های خارجی تفویض کند و ضمن داشتن روابط تجاری با آن کشور ها، از طریق مشارکت با آنها، بازار های زیادتری دسترسی پیدا کند. 
علی رغم مراتب فوق، چون ثبت اختراع در خارج از کشور مستلزم هزینه زیادی است، شرکت ها به ویژه باید کشورهایی را که در آن ها به حمایت نیاز دارند دقیقا شناسایی و صرفا در کشورهایی که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه و در واقع بازارهای هدف  محصول یا فرآیند موضوع اختراع هستند، نسبت به ثبت اختراع خود اقدام کنند. 

در راستای تامین اهداف فوق، ملاحظات کلیدی زیر می تواند راهگشای متقاضی به ویژه شرکت های تجاری باشد:

1-    اختراع ادعایی در چه مکان‌هایی باید مورد بهره‌برداری تجاری قرار بگیرد.

2-    بازار عمده محصولات مشابه کدامند. 

3-    هزینه مربوط به ثبت اختراع در هر بازار هدف چقدر است و اصولا چه مبلغی برای ثبت اختراع اختصاص داده شده است.

4-    رقیبان عمده کجا مستقرند

5-    محصول کجا ساخته خواهد شد.

6-    اجرای حقوق اختراع ثبت شده در یک کشور خاص چه حد مشکل خواهد بود.

با توجه به مراتب فوق، معمولا 3 راه عمده برای کسب حمایت در خارج از کشور وجود دارد که به شرح زیر است:

1-    مسیر ملی برای ثبت اختراع
2-    مسیر منطقه ای برای ثبت اختراع
3-    مسیر بین المللی برای ثبت اختراع

 

ادامه دارد...

اختراع و انواع آن

 اختراع و انواع آن

 

با توجه به قانون ثبت اختراعات ایران، میتوان اختراع را به اختراع ابزار یا وسیله تولید محصولات صنعتی کشاورزی و اختراع خود تولید یا محصول ، دسته بندی کرد. یعنی کلمه فرآیند مذکور در مادۀ مزبور را اختراع وسیله یا ابزار تولید کالاهای صنعتی یا کشاورزی و کلمۀ فراورده عنوان شده در ماده را اختراع خود محصول کشاورزی یا صنعتی تلقی کرد. در نظام حقوقی کشور های جهان، گروه بندی اختراعات، متفاوت است.

 

 

در نظام حقوقی فرانسه، حقوق دانان آن کشور، اختراعات را به چهارگروه به شرح زیر تقسیم بندی کرده اند:

1-      اختراعات تولید

اختراع تولید یا اختراع فرآورده، عبارت از ساخت و تولید یک شی یا ماده مخصوصی است که آن را از اشیاء یا مواد مشابه دیگر متمایز میکند. به طور مثال یک ماده مومی اختراع شدۀ مخصوص، که قادر است موهای بدن انسان را زایل کند یا ساخت و ابداع یک عضو مصنوعی مربوط به یکی از اعضاء بدن انسان، نطیر کشکک مصنوعی ران به جای عضو طبیعی یعنی کشکک طبیعی، در جراحی زانون کاربرد داشته باشد. این نوع اختراعات را اختراع تولید می گویند.

2-      اختراع روش یا ابزار

اختراع روش که در ماده یک قانون ثبت اختراعات اران با کلمۀ فرآیند نام برده شده، عبارت از اختراع روش یا وسیله  یا ابزاری است که به کمک آن روش یا ابزار، محصولی تولید گرددیا با روشی خاص و تکنیکی مخصوص، مشکل یا مشکلات فنی صنعتی یا کشاورزی، حل شود.

به ظور مثال اختراع روش یا وسیبه، برای دفع آفات گیاهی یا وسله ای برای آبیاری بارانی یا قطره ای در کشاورزی یا اختراع روش خاص برای اسخت مواد بتونی از خاک ونظایر آن را اختراع روش یا اختراع وسیله می گویند.

3-      اختراع کاربردی

اختراع کاربردی عبارت است از اختراع ناشی از تلاش فکری برای به کار بردن ابزار شناخته شده و موجود برای به دست آوردن محصولی که حتی ممکن است نوع آن محصول نیز وجود داشته باشد، با کارایی جدید و ابتکاری. به طور مثال به کار گرفتن یک پمپ در یک دستگاه سرد کننده نوشابه ساز به صورت ابتکاری وابداعی  که قبلا فردی چنین ترکیبی را بوجود نیاورده باشد و به فکر کسی نیز تاکنون نرسیده باشد.به عبارت دیگر، اختراع کاربردی اختراعی است که از تلفیق ابزار و وسایل موجود برای تولید یک محصول یا کالای جدیدی که فاقد سابقۀ تولید باشد، مورد استعمال قرار گیرد.

در نطام حقوقی فرانسه حمایت از این قبیل اختراعات چه از نظر حقوقی و چه از نظ قضایی پذیرفته شده است و اغلب کشور های اروپایی و ایالات متحدۀ آمریکا و مراکش نیز طرفدار حمایت از این قبیل اختراعات هستند.

با توجه به مواد یک و دو قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 ایران به نظر چنین می رسد که در نطام حقوقی ایران فقط اختراع فرآورده یا اختراع تولید کالا و اختراع فرآیند یعنی اختراع ابزار تولید قابل ثبت و صدور ورقه گواهی اختراع شناخته شده و اختراع کاربردی قابل ثبت و حمایت نخواهد بود مگر این که اختراع کاربردی را نوعی اختراع فرآیند تلقی کنیم. اما بهتر است این نوع اختراعات عنوان صریح قانونی پیدا کند.

4-      اختراع ترکیبی یا مختلط

اختراع ترکیبی عبارت از اختراعی است که به کمک و همکاری یک گروه ابزار جدید و وسایل شناخترع شده، یک محصول صنعتی جدید بدست آید.

یک اختراع ممکن است از عوامل و یا یک سلسله اختراعات دیگر، یعنی از ترکیب عوامل مزبور، خلق شود. به طور مثال یک مخترع که یک مولکول شیمیایی جدیدی از طریق ترکیب و تلفیق و کمک روش یا اختراعات شناخته شدۀ موجود به دست می آورد، میتواند نسبت به ثبت و اخذ ورقه اختراع به منطور برخورداری از حمایت قانونی اقدام کند و گواهی مربوط را دریافت نماید. ممکن است یک اختراع دارای عناوین مختلف یعنی اختراع تولید ، اختراع روش و اختراع کاربردی باشد و از تمام جهات مزبور مورد حمایت قانون قرار گیرد.

اگر یک اختراع دارای عناوین مختلف باشد، یعنی عناوین مختلف، نظیر اختراع تولید، اختراع روش و اختراع کاربردی در آن جمع گردد، وقتی می تواند از همه جهات مزبور مورد حمایت قرار بگیرد که هریک ز عناوین مزبور از امتیازات خاص و جداگانه ای برخوردار گردند و قانون برای هرکدام از عناوین یک اختراع، مزیتی مخصوصو قایل گردد که در این صورت حمایت های متعدد و جداگانه مفید خواهد بود. در غیر این صورت حمایت چند جانبه در عمل ارزشی نخواهد داشت.

مدت حمایت از طرح صنعتی

مدت حمایت از طرح صنعتی

کنوانسیون پاریس حاوی هیچ مقرراتی درباره مدت حمایت از طرح صنعتی نیست ولس آن کشورهایی که طرف کنوانسیون پاریس و همچنین طرف سند 1960 میلادی (موافقت نامه لاهه به تودیع بین المللی طرح های صنعتی) هستند باید حمایت برای طرح های صنعت تودیع شده بین المللی و تجدید شده را برای حداقل ده سال ایجاد کنند در حالی کشورهای طرف کنوانسیون پاریس ک همچنین طرف سند 1934 موافقتنامه لاهه هستند باید یک دوره حمایت پانزده ساله از تاریخ تودیع در اداره بین المللی را فراهم آورند. به موجب بند (3) 26 موافقت نامه تریپس، مدت حمایت از طرح های صنعتی حداقل 10 سال خواهد بود .

 

در بند (ه) ماده 19 طرح پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی مدت اعتبار یک طرح صنعتی 5 سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود. اعتبار ثبت را می توان برای دو دوره 5 ساله متوالی دیگر پس از پرداخت هزینه مربوط تمدید نمود. یک مهلت ارفاقی 6 ماهه پس از انقضاء مدت فوق برای پرداخت هزینه تمدید بشرط پرداخت جریمه تاخیر در نظر گرفته خواهد شد. 

اختراع و حقوق مالکیت معنوی

اختراع و حقوق مالکیت معنوی

حقوق مالکیت معنوی در معنای وسیع کلمه عبارتست از حقوق ناشی از آفرینش ها و خلاقیت های فکری در زمینه های علمی و صنعتی ادبی و هنری به طور سنتی حقوق مالکیت معنوی به دو شاخه اصلی حقوق مالکیت صنعتی و و حق مولف یا حق کپی برداری تقسیم میشود.
غرض از مالکیت صنعتی همانطور که در کنوانسیون پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی آمد است ، مفهوم عام آن است و این مفهوم نه تنها در صنعت و بازرگانی به معنی اخص اطلاق می شود، بلکه بر رشته های صنایع کشاورزی و استخراجی و کلیه محصولات مصنوعی یا طبیعی از قبیل انواع برگ توتون، میوه،دام،گل و مواد معدنیو آب های معدنی و آرد و دانه نیز شمول دارد.

 

با توجه به توضیحات فوق، مالکیت صنعتی مجموعه حقوقی را مشخص می کندکه هدف آن این است یک شخص یا یک گروه اعم از حقیقی یا حقوقی بتواند با اطمینان خاطر از نعرض دیگران به امر تجارت یا صنعت اشتغال داشته و از هرگونه تجاوز از ناحیه اشخاص ثالث مصون و محفوظ باشد. به عبارت دیگر، حقوق مالکیت صنعتی، حقوقی است که هدف از آن، حمایت از فکر و ابتکار یک شخص در برابر اشخاص ثالث و دادن انحصار بهره برداری از نتیجه فکر و ابتکار به صاحب یا مالک آن در اکثر موارد برای مدت معین است.
به عبارت دیگر، حقوق مالکیت صنعتی، از آفرینش و خلاقیت های فکری انسان در حوزه صنعتی به معنای اعم کلمه حمایت می کند. حق مولف یا کپی رایت برای مولفان و سایر آفرینندگان آثار ادبی و هنری حقوق خاصی را قائل میشود تا آنان بتوانند در مدت زمان اجازه بهره برداری از آثار خود را به دیپران بدهند یا بهره برداری از آن را ممنوع سازند. کپی رایت در معنای وسیع کلمه شامل حقوق جانبی نیز می گردد. به طور خلاصه حق مولف یا حقوق مالکیت ادبی و هنری از آفرینش ها و خلاقیت های فکری انسان در حوزه ادبی و هنری حمایت میکند.
در رابطه با حقوق جانبی ذکر این نکته لازم است که علاوه بر حمایت از آثار ادبی و هنری که ثمرات آفرینش فکری می باشند، بسیاری از قوانین ملی از گروه های خاصی که فعالیت آنها در زمینه فرهنگ،ایجاد سرگرمی و رسانه های گروهی نقش بسزایی دارد، تحت عنوان حقوق مرتبط یا حقوق مجاوز با کپی رایت حمایت عمل می آورند و معاهدات متعددی در زمینه حمایت بین المللی حقوق به تصویب رسیده است.
ماده 2 کنوانسیون پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی، مالکیت صنعتی را شامل اختراعات،طرح های صنعتی،علائم تجاری،علائم خدماتی،نامهای تجاری،طرح ها،نشانه های منبع،اسامی مبداء و حمایت در برابر رقابت های نامشروع دانسته است.
با توجه به مجموع مراتب فوق الاشعار روشن است که اختراع از جمله مصادیق حقوق مالکیت صنعتی است، زیرا در کنوانسیون پاریس که در مقام احصای مصادیق مالکیت صنعتی است، اختراعات به عنوان زیر مجموعه های حقوق مالکیت صنعتی آمده است.

اختراع جدید

اختراع جدید   

                                                                                                       

یکی از شرایط مهم برای ثبت اختراع جدید بودن آن است .

 

 

اختراع زمانی جدید تلقی میشود که در فن یا صنعتی قبلی پیش بینی نشده باشد.
فن یا صنعت قبلی عبارت است از هرچیزی که در جهان از طریق انتشار کتبی یا شفاهی یا از طریق استفاده عملی و یا هر طریق دیگر قبل از تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم ناشی از اظهار نامه متقاضی ثبت اختراع برای عموم افشاء شده باشد.
شرط فوق در ماده 2 طرح تقدیمی سازمان ثبت به مجلس شورای اسلامی مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.
با توجه به بند (3) ماده فوق الشعار ، هرگاه افشاء اختراع ظرف مدت دوازده ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشدو این کار به دلیل و یا درنتیجه اعمالی باشد که توسط مقتضی یا ذی حق قبلی او انجام شده باشد ، افشاء اختراع برای عموم به  مفهوم جزء 2 این بند محسوب نمی شود.

تنظیم اهداف اختراع

تنظیم اهداف اختراع

برای تنظیم خط مشی منطقی اختراع، اهداف روشن تجاری که منافع نهایی تجاری را مشخص می کند ، ضروری است. عواملی چون؛ 

1- زمینه فنی؛

2- نوع محصولی که ابداع در آن به کار رفته است؛

3- وسعت و نوع تجارت متقاضی؛ 

4- نوع رقابت که بر روش ها خاص تکمیل تقاضانامه و پیگیری آن به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر تاثیر خواهد گذاشت. 

برای رسیدن به انتخاب صحیح خط مشی تقاضانامه، بر اساس نیاز های خاص تجاری، متغیرهای مهمی وجود دارد که متقاضی می تواند آنها را به کارگیرد. مانند:

1- جایی که تقاضاضانه، اولین بار تسلیم می شود؛ 

2- آیا قصد است که بررسی فوری ابداع درخواست گردد و بررسی قابلیت ثبت ادعا به وسیله ادارات ثبت صورت می گردد یا خیر؛ 

3- تقاضانامه های بعدی به چه روش و به چه اداراتی ارائه می شوند؛ چه مقدار از قلمرو فنی در ادعاها باید تحت پوشش قرار گیرد تا نیاز های ضروری حمایت از تجارت مقتضی برآورده شود. 

سرمایه گذار در چگونگی تطبیق اختراعی خاص یا سبد حق مالکیت فکری با نیاز های تجاری، نگرش جامعی کسب می کند. علاوه بر این که پذیرش این نوع نگاه به مسائل مالکیت فکری، راهنمایی برای مدیریت شکل دهی ساختار مالکیت فکری در یک تجارت است.